Het zien van zwarte vlekken is een veelvoorkomend fenomeen. Vooral bij hoge lichtomstandigheden, zoals wanneer men naar een witte muur, naar een scherm of als u op strand ligt, zijn deze vlekjes in de ogen gemakkelijk te zien.
In de meeste gevallen zijn deze vlekjes onschuldig. De vlekjes in het oog bevinden zich in het glasvocht. Het glasvocht is een grote zak gevuld met een soort gelatine en water. Naarmate we ouder worden, komen deze vlekjes in het oog of voor het oog steeds vaker voor omdat het glasvocht droger wordt en de gelei-achtige structuren dichter bij elkaar komen. Op een bepaald moment kunnen deze structuren een soort schaduw op het netvlies werpen, waardoor we allerlei vormen van vlekjes zien die in het oog bewegen, zoals stipjes, ringetjes, wormpjes, spinnenwebben, enzovoort.
Andere redenen van vlekjes in de ogen
Sommige mensen zien plotseling veel vlekken voor de ogen, zelfs bij normale lichtomstandigheden. Dit kan het zicht verminderen en kan spontaan gebeuren zonder dat er sprake is van oogtrauma. Als dit gebeurt, moet u altijd uw huisarts raadplegen en dit zo snel mogelijk doen. Als dit op een zaterdag gebeurt, moet u niet wachten tot maandag. Soms kan dit een symptoom zijn van een scheurtje in het netvlies of zelfs een netvliesloslating. Meestal kan dit worden hersteld, maar dit moet binnen een heel korte tijd gebeuren om het zicht te kunnen herstellen.
Als de vlekjes in het oog na een paar uur plotseling verdwijnen (na veel vlekjes te hebben gezien), kan dit duiden op een (oog)migraine. Desondanks moet u dit altijd laten onderzoeken door een optometrist of een oogarts om schade aan het netvlies uit te sluiten.
Als er naast veel zwarte vlekjes in de ogen ook andere symptomen aanwezig zijn, zoals continu wazig zien, dan is het advies om een oogonderzoek bij een optometrist te laten doen. Dit om te kunnen beoordelen of er sprake is van uveitis. Als er sprake is van uveitis en niet van een refractieafwijking, dan wordt u behandeld door een oogarts om de uveitis te behandelen en wordt er een onderzoek gedaan naar de oorzaak van de uveitis.
Patiënten met diabetes die hun bloedsuiker niet goed onder controle hebben, lopen een verhoogd risico op bloedingen in het netvlies. Als iemand met diabetes plotseling veel zwarte vlekken in de ogen ziet, moet deze persoon op korte termijn worden gezien door een specialist om te beoordelen of er bloedingen zijn ontstaan en om indien nodig behandeld te worden.
Mensen die recent aan de ogen zijn geopereerd of een ooglaserbehandeling hebben ondergaan, kunnen tijdelijk meer van deze vlekjes in de ogen waarnemen. Dit komt door de operatie of laserbehandeling zelf, waarbij het glasvocht wordt aangetast en moet herstellen van de ingreep. Soms kan het ook voorkomen dat mensen die bijvoorbeeld net zijn geopereerd aan staar, plotseling veel meer licht in het oog krijgen. Dit komt doordat de nieuwe lenzen in de ogen heel helder zijn, waardoor de schaduwen van de vlekken in het oog duidelijker zichtbaar worden.
Wanneer een vlekje niet beweegt en altijd op dezelfde positie in uw gezichtsveld blijft, moet dit ook worden onderzocht. Meestal is er dan sprake van netvliesbeschadiging, en hoewel het vlekje kan blijven, moet de oorzaak altijd worden onderzocht.
Wat zijn de oorzaken van vlekken voor de ogen?
De oorzaak van vlekken voor de ogen kan variëren. Hieronder bespreken we enkele veelvoorkomende oorzaken:
- Veroudering van het glasvocht:
Naarmate we ouder worden, verandert de samenstelling van het glasvocht. De gelatineachtige substantie begint te verdunnen en er ontstaan microscopische vezels die samenklonteren en schaduwen op het netvlies werpen. - Bijziendheid (myopie):
Mensen die bijziend zijn, hebben meer kans om floaters te zien omdat hun glasvocht meer de neiging heeft om los te komen van het netvlies. - Oogtrauma:
Een harde klap op het oog kan ervoor zorgen dat het glasvocht beschadigd raakt, wat leidt tot de vorming van floaters. - Oogontsteking (uveitis):
Ontsteking in de oogstructuren kan leiden tot de vorming van floaters. Uveitis kan veroorzaakt worden door infecties, auto-immuunziekten of andere onderliggende aandoeningen. - Diabetische retinopathie:
Mensen met diabetes kunnen bloedingen in het oog ervaren als gevolg van beschadigde bloedvaten in het netvlies, wat kan resulteren in de aanwezigheid van floaters. - Oogoperaties en laserbehandelingen:
Zoals eerder vermeld, kunnen operaties en laserbehandelingen aan het oog leiden tot tijdelijke toename van floaters. - Netvliesscheur of netvliesloslating:
Dit is een ernstige aandoening waarbij het netvlies scheurt of loskomt van de onderliggende lagen. Dit kan leiden tot een plotselinge toename van floaters en vereist onmiddellijke medische aandacht.
Wat te doen bij plotselinge vlekken voor de ogen?
Wanneer u plotseling veel vlekken voor de ogen ziet, is het belangrijk om de volgende stappen te ondernemen:
- Blijf kalm:
Hoewel het zien van veel floaters beangstigend kan zijn, is het belangrijk om kalm te blijven en rationeel te handelen. - Observeer de symptomen:
Let op andere symptomen zoals lichtflitsen, een gordijnachtig effect over het gezichtsveld, of verlies van perifeer zicht. Deze kunnen wijzen op een ernstigere aandoening zoals netvliesloslating. - Raadpleeg uw huisarts of een optometrist:
Zoek onmiddellijk medische hulp bij een oogarts of optometrist, vooral als de symptomen plotseling zijn ontstaan en gepaard gaan met lichtflitsen of verlies van gezichtsvermogen. - Vermijd zware inspanning:
Totdat u door een arts bent onderzocht, is het verstandig om zware fysieke inspanningen te vermijden die de druk in uw ogen kunnen verhogen. - Regelmatige controles:
Voor mensen met een hoger risico op oogproblemen, zoals diabetes of mensen met een geschiedenis van oogtrauma of een hoge min sterkte zijn regelmatige oogcontroles essentieel om complicaties vroegtijdig op te sporen en te behandelen.
Diagnose en behandeling van vlekken voor de ogen
Wanneer u een afspraak maakt bij een optometrist vanwege floaters, zal de optometrist verschillende stappen ondernemen om de oorzaak vast te stellen en een passende behandeling voor te stellen:
- Anamnese:
De arts zal vragen stellen over uw symptomen, medische geschiedenis, en eventuele risicofactoren die kunnen bijdragen aan de floaters. - Oogonderzoek:
Een grondig oogonderzoek omvat een visuele inspectie van het netvlies en het glasvocht, meestal met behulp van een spleetlamp en oogdruppels die de pupillen verwijden. - Optische Coherentie Tomografie (OCT):
Dit is een niet-invasieve beeldvormende techniek die gedetailleerde beelden van het netvlies en de onderliggende structuren biedt. Het helpt bij het opsporen van afwijkingen zoals scheurtjes of loslatingen.
Behandeling
De behandeling van floaters hangt af van de onderliggende oorzaak:
- Observationele benadering:
In veel gevallen zijn floaters onschuldig en vereisen ze geen behandeling. De arts kan een afwachtende houding aannemen, vooral als de floaters niet storend zijn voor het dagelijks functioneren. - Vitrectomie:
In ernstige gevallen waarbij floaters het zicht aanzienlijk belemmeren, kan een vitrectomie worden overwogen. Dit is een chirurgische ingreep waarbij het glasvocht gedeeltelijk of volledig wordt verwijderd en vervangen door een zoutoplossing. - Laserbehandeling:
Een andere optie is YAG-laserbehandeling, waarbij een laser wordt gebruikt om de floaters in kleinere, minder storende deeltjes te breken. Deze behandeling wordt echter niet altijd aanbevolen en is afhankelijk van de locatie en aard van de floaters.
Preventie en zelfzorg
Hoewel het niet altijd mogelijk is om de vorming van floaters te voorkomen, zijn er enkele maatregelen die u kunt nemen om de gezondheid van uw ogen te bevorderen:
- Regelmatige oogcontroles:
Laat uw ogen regelmatig controleren door een optometrist of oogarts, vooral als u risicofactoren heeft zoals diabetes of hoge bijziendheid. - Gezonde levensstijl:
Eet een evenwichtig dieet rijk aan antioxidanten, zoals vitamine C en E, die de gezondheid van uw ogen kunnen ondersteunen. - Bescherm uw ogen:
Draag een zonnebril met UV-bescherming om uw ogen te beschermen tegen schadelijke straling. - Beheer chronische aandoeningen:
Houd chronische aandoeningen zoals diabetes en hoge bloeddruk onder controle om complicaties die uw ogen kunnen beïnvloeden te minimaliseren. - Vermijd oogtrauma:
Wees voorzichtig bij activiteiten die het risico op oogletsel verhogen en draag indien nodig beschermende brillen.
In conclusie, zwarte vlekken voor de ogen zijn vaak onschuldig, maar kunnen in sommige gevallen wijzen op ernstigere aandoeningen die onmiddellijke medische aandacht vereisen. Bij twijfel is het altijd verstandig om een specialist te raadplegen voor een grondig oogonderzoek. Maak een afspraak bij onze optometrist bij Zeker Zicht voor een compleet oogonderzoek als u zich zorgen maakt over vlekken in uw ogen.
Meer informatie: Waarom zie ik flitsen